മറക്കല്ലേ, മരുന്നിന്റെ ലേബല്‍ നോക്കാന്‍

മരുന്നുകുപ്പിയുടെയോ കവറിന്റെയോ പുറത്ത് പ്രത്യേക വിവരങ്ങള്‍ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നതാണ് ലേബല്‍ . 1940-ലെ ഡ്രഗ്സ് ആന്‍ഡ് കോസ്മെറ്റിക് ആക്ട്പ്രകാരം ഓരോ വിഭാഗത്തില്‍പ്പെട്ട മരുന്നുകള്‍ക്കും പ്രത്യേക നിര്‍ദ്ദേശങ്ങള്‍ ലേബലില്‍ ഉള്‍പ്പെടുത്തിയിരിക്കണം. ഇതെങ്ങനെ ചെയ്യണമെന്നതിനെപ്പറ്റി ഇന്റര്‍നാഷണല്‍ ഫാര്‍മസ്യൂട്ടിക്കല്‍ ഫെഡറേഷന്‍ (FIP) അവരുടെ വെബ്സൈറ്റില്‍ പ്രസിദ്ധപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. പൊതുവായി എല്ലാ മരുന്നുകളിലും രേഖപ്പെടുത്തുന്ന ചില കാര്യങ്ങളെപ്പറ്റി അറിയുക.

Rx അടയാളം

ലേബലിന്റെ പുറത്തും ഡോക്ടര്‍മാര്‍ കുറിച്ചുതരുന്ന കുറിപ്പടി (prescription) യിലും ഇത് കാണാം.Rx എന്നത് താങ്കള്‍ കഴിക്കുക (you take) എന്നര്‍ഥംവരുന്ന റിസീപി (Recipe) എന്ന ലാറ്റിന്‍ വാക്കിന്റെ ആദ്യാക്ഷരമായ RD യും റോമക്കാരുടെ സൗഖ്യദായകനായ ജൂപ്പിറ്റര്‍ (Jupiter) ദേവനെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നJ യും ചേര്‍ന്നതാണ്. Px എന്നത് ജൂപ്പിറ്റര്‍ ദേവന്റെ കണ്ണിലെ കൃഷ്ണമണിയെ പ്രതിനിധാനംചെയ്യുന്നു എന്നും വ്യാഖ്യാനമുണ്ട്. എന്തായാലും താഴെ പറയുന്ന മരുന്ന് താങ്കള്‍ കഴിക്കുക you take the following medicines എന്നാണ് നാം മനസ്സിലാക്കേണ്ടത്.

മരുന്നിന്റെ പേര്

Generic name, Trade name

Rx നെത്തുടര്‍ന്ന് മരുന്നിന്റെ പേരാണുണ്ടാവുക. നമ്മുടെ നാട്ടില്‍ ഇംഗ്ലീഷ്മരുന്നിന്റ പുറത്ത് ഏത് മരുന്നാണ് കവറിനുള്ളില്‍ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നത് എന്ന് പ്രധാനമായും രണ്ടു വിധത്തില്‍ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കും. വലിയ അക്ഷരത്തില്‍ Rx.നെത്തുടര്‍ന്ന് രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത് ജെനറിക് പേര് (generic name) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. അതിനുതാഴെ രേഖപ്പെടുത്തുന്നത് ബ്രാന്‍ഡ് പേര് (brand name/ trade name) ആണ്. ജെനറിക് പേരിനോടൊപ്പം IP, BP, USP, BNF എന്ന അക്ഷരങ്ങള്‍ കാണാറുണ്ട്. IP എന്നാല്‍ Indian Pharmacopoeia എന്നും BPഎന്നാല്‍ British Pharmacopoeia എന്നും BNF എന്നാല്‍ British National Formulary എന്നുമാണ് വിവക്ഷ. അതുപ്രകാരം എല്ലാ മൂല്യങ്ങളും ഉള്‍ക്കൊള്ളിച്ചാണ് ഈ മരുന്ന് ഉണ്ടാക്കിയിരിക്കുന്നത് എന്നാണ് ഈ അക്ഷരങ്ങള്‍ പേരിനൊപ്പം കൂട്ടിച്ചേര്‍ക്കുന്നതുകൊണ്ട് ഉദ്ദേശിക്കുന്നത്.

ആയുര്‍വേദ മരുന്നുകളില്‍ ഇതിന്റെ സ്ഥാനത്ത് സഹസ്രയോഗം, അഷ്ടാംഗഹൃദയം എന്നൊക്കെ കാണാം. ജെനറിക് പേരും ബ്രാന്റ് പേരും തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം മനസ്സിലാക്കുന്നതിന് പാരാസെറ്റാമോള്‍ എന്ന ജെനറിക് പേരുള്ള മരുന്ന് പല ബ്രാന്‍ഡ് പേരുകളിലാണ് പല കമ്പനികളും പുറത്തിറക്കുക. കാല്‍പോള്‍ , ഫെപാനെല്‍ , ഡോളോ, ക്രോസിന്‍ ഇവയെല്ലാം പാരാസെറ്റമോള്‍ എന്ന മരുന്നിന്റെ കമ്പനികള്‍ക്കനുസരിച്ചുള്ള ബ്രാന്‍ഡ് പേരുകളാണ്. കാല്‍പോള്‍ അല്ലെങ്കില്‍ ക്രോസിന്‍ എന്നതു കൂടാതെ ഓരോ മാത്രയും എത്ര മില്ലിഗ്രാം ഉള്‍ക്കൊണ്ടിട്ടുണ്ട് എന്നും എഴുതിയിരിക്കും. Each tablet contains Paracetamol IP 500 mg എന്ന മട്ടിലായിരിക്കും അത്.

ലേബലില്‍ രേഖപ്പെടുത്താത്ത ഒരു പേരുകൂടി മരുന്നിനുണ്ട്. കെമിക്കല്‍ പേര്. പാരാസെറ്റമോളിന്റെ കെമിക്കല്‍ നെയിം പാരാഅസെറ്റമിനോ ഫീനോള്‍ എന്നാണ്. ഇങ്ങനെ ഓരോന്നിനും മൂന്നുതരം പേരുകളുണ്ടാകും. മരുന്നിലടങ്ങിയിരിക്കുന്ന പ്രധാന രാസവസ്തു അല്ലെങ്കില്‍ ചേരുവ (each tablet contains); ക്യാപ്സൂള്‍ ആണെങ്കില്‍(each capsule contains) സിറപ്പ്, ഇന്‍ജക്ഷന്‍ തുടങ്ങിയ ദ്രവവസ്തുക്കളാണെങ്കില്‍ (each 5 ml contains) ഇത്ര മില്ലിഗ്രാം എന്ന് രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കും. പ്രധാന രാസവസ്തു (active pharmaceutical ingredient) കൂടാതെ മറ്റു ചില രാസവസ്തുക്കള്‍കൂടി മരുന്നില്‍ ഉള്‍പ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ടാവും. ഉദാഹരണത്തിന് നിറം, മധുരം എന്നിവ. ഫുഡ് ആന്‍ഡ് ഡ്രഗ് അഡ്മിനിസ്ട്രേഷന്‍ (FDA) അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള നിറങ്ങള്‍ , (ഉദാ: സണ്‍സെറ്റ് യെല്ലോ ) മധുരം പ്രദാനംചെയ്യുന്ന രാസവസ്തുക്കള്‍ , മരുന്ന് സംരക്ഷിക്കുന്നതിനുള്ള രാസവസ്തുക്കള്‍(preservatives) എന്നിവ മാത്രമേ ഉപയോഗിക്കാവൂ എന്ന് നിബന്ധനയുണ്ട്. ഇവയെപ്പറ്റിയും ലേബലില്‍ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കും. അവയ്ക്കു നേരെ q.s എന്ന് എഴുതിയിരിക്കുന്നത് കാണാം. അതായത്quantity sufficient ആവശ്യത്തിന്/പാകത്തിന് ഉള്ള അളവ് ചേര്‍ത്തിരിക്കുന്നു എന്നര്‍ഥം.

ഉപയോഗം പുറമെ മാത്രം
For external use only

മരുന്നുകള്‍ വായില്‍ക്കൂടി മാത്രമല്ല ഉള്ളില്‍ കടക്കുവാന്‍ ഉദ്ദേശിക്കപ്പെടുന്നത്. തൊലി, ചെവി, കണ്ണ്, മൂക്ക്, യോനി, മലദ്വാരം, ഇന്‍ജ്ക്ഷനുകള്‍ വഴി കടത്തിവിടാവുന്ന ഭാഗങ്ങള്‍ , ഇവയെല്ലാം ഉള്ളിലേക്ക് മരുന്ന് എത്തിക്കാനുള്ള മാര്‍ഗങ്ങളായി ഉപയോഗിക്കാം. അതുകൊണ്ടുതന്നെ ശരീരത്തിനു പുറത്ത് മാത്രം ഉപയോഗിക്കാന്‍ ഉദ്ദേശിച്ചുള്ള മരുന്നുകളില്‍ for external use only’ എന്ന് എഴുതിയിരിക്കും.

ബാച്ച്/ലോട്ട് നമ്പര്‍
Batch Number, Lot Number

ഏതു ബാച്ചില്‍ അഥവാ ലോട്ടില്‍ ഈ മരുന്ന് ഉള്‍പ്പെട്ടിരിക്കുന്നു എന്നതിനെ സൂചിപ്പിക്കുന്നതാണ് Batch No / Lot No. പല ദിവസങ്ങളില്‍ പല ബാച്ചുകളിലായിട്ടാണ് മരുന്നിന്റെ ഉത്പാദനം നടക്കുന്നത്. ഉദാഹരണത്തിന് ഒരു ബാച്ചില്‍ മൂന്നു ലക്ഷം ഗുളികകള്‍ / ക്യാപ്സൂളുകള്‍ ഉത്പാദിപ്പി ക്കപ്പെടുന്നുവെങ്കില്‍ ആ മൂന്നുലക്ഷം ഗുളികകള്‍ക്കും ഒരേ ബാച്ച് നമ്പര്‍തന്നെയാവും ഉണ്ടാവുക. വിതരണത്തിനായി കമ്പനിയില്‍ നിന്നും പുറത്തിറങ്ങിയതിനുശേഷവും മരുന്നിന്റെ ഗുണനിലവാരമില്ലായ്മ കണ്ടുപിടിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള സാഹചര്യങ്ങള്‍ ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. അപ്പോള്‍ നിരോധിച്ച മരുന്നുകള്‍ എന്ന തലക്കുറിയോടെ ഡ്രഗ്സ് കണ്‍ട്രോള്‍ ഡിപ്പാര്‍ട്ട്മെന്റ് പത്രങ്ങളില്‍ പരസ്യംചെയ്യും. ആ ലിസ്റ്റില്‍ മരുന്നിന്റെ പേരും നിര്‍മാതാവിന്റെ പേരും ബാച്ച് നമ്പറും ആണ് ഉണ്ടാവുക.

മുന്നറിയിപ്പുകള്‍
Warnings and Directions

മുന്നറിയിപ്പുകളും നിര്‍ദ്ദേശങ്ങളും അടങ്ങുന്ന സൂചനകളാണ് Warnings and Directions. മരുന്ന് എങ്ങനെ സൂക്ഷിച്ചുവയ്ക്കണം എന്നത് പ്രധാന നിര്‍ദ്ദേശമാണ്. For ‘Protect from Light’ എന്നത് പ്രകാശമേല്‍ക്കാതെ സൂക്ഷിച്ചുവയ്ക്കണം എന്നു സൂചിപ്പി ക്കുന്നു. സൂര്യപ്രകാശത്തിന്റെ സഹായത്താല്‍ നടക്കുന്ന രാസപ്രവര്‍ത്തനങ്ങളില്‍നിന്ന് മരുന്നിനെ സംരക്ഷിക്കാനാണിത്. ഏത് താപനിലയില്‍ സൂക്ഷിച്ചു വയ്ക്കണം എന്ന് ചില മരുന്നുകളില്‍ നിര്‍ദ്ദേശിക്കും. Store in a cool dry place’ - 8 ഡിഗ്രി സെന്റീ ഗ്രേഡിനും 25 ഡിഗ്രി സെന്റീഗ്രേഡിനും ഇടയ്ക്കുള്ള താപനിലയാണിത്. അന്തരീക്ഷത്തിലെ താപനിലയും ഈര്‍പ്പത്തിന്റെ ഏറ്റക്കുറച്ചിലുകളും സൂര്യപ്രകാശവും ഒക്കെ മരുന്നിനെ സ്വാധീനിക്കുമെന്നതുകൊണ്ട് ഇത്തരം നിര്‍ദ്ദേശങ്ങള്‍ കൃത്യമായി പാലിക്കണം.

തിയതികള്‍
Manufacturing date, Expiry date

Mfg. Dt. (Manufacturing date എന്ന് രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്. മരുന്ന് ഉല്‍പാദിപ്പിക്കപ്പെട്ട തീയതിയാണ്. Exp. Dt. (Expiry date) എന്നതിനോടൊപ്പം മാസവും വര്‍ഷവും എഴുതിയിരിക്കും. ശരിയായ രീതിയില്‍ സൂക്ഷിച്ചാല്‍ മരുന്നിന്റെ വീര്യം നഷ്ടപ്പെടാതെ, രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന മാസത്തിന്റെ അവസാന തീയതിവരെയും മരുന്ന് ഉപയോഗിക്കാന്‍കഴിയും എന്നാണ് ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്.

ഷെഡ്യൂളുകള്‍
Schedules

ചില മരുന്നുകളുടെ ലേബലില്‍ ഒരു ചതുരത്തിനുള്ളിലായോ അല്ലാതെയോ Warning : Schedule H Drug - To be sold on retail on the prescription of a Registered Medical Practitioner only എന്ന് കാണാം. രജിസ്റ്റര്‍ചെയ്ത് പ്രാക്ടീസ് നടത്തുന്ന ഒരു ഡോക്ടറുടെ കുറിപ്പടി ഉണ്ടെങ്കില്‍ മാത്രമെ ആ മരുന്ന് വില്‍പ്പന നടത്താവൂ എന്നാണര്‍ഥം. മറ്റു ചിലതില്‍ , (ഉദാ: ഇന്‍ജക്ഷനുകള്‍) Schedule - G: Caution - It is dangerous to take this preparation except under medical supervision എന്നായിരിക്കും രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ടാവുക. മരുന്നുകളെ അടിസ്ഥാനപരമായി രണ്ടായി തരംതിരിക്കാം. ഡോക്ടറുടെ കുറിപ്പടി ഉണ്ടെങ്കില്‍ മാത്രം ലഭിക്കാവുന്നവയും (Prescription only drugs), കുറിപ്പടി ഇല്ലാതെത്തന്നെ വാങ്ങാവുന്നവയും (over the counter/- OTC drugs)പാരാസെറ്റമോള്‍ പോലുള്ള വേദനസംഹാരികളും മലശോധന, ചുമ തുടങ്ങിയവയ്ക്കുള്ള മരുന്നുകളും ഡോക്ടറുടെ കുറിപ്പടി ഇല്ലാതെത്തന്നെ വില്‍പന നടത്താം എന്നുള്ളതുകൊണ്ട് ഒടിസി വിഭാഗത്തില്‍പ്പെടുന്നു. ആന്റി ബയോട്ടിക്കുകള്‍ ഉള്‍പ്പെടുന്ന, ഡോക്ടറുടെ കുറിപ്പടി കണ്ട് ബോദ്ധ്യപ്പെട്ടാല്‍ മാത്രം വില്പന നടത്താന്‍ ഉദ്ദേശിക്കപ്പെട്ട മരുന്നുകളുടെ ലേബലില്‍ ഷെഡ്യൂള്‍ H എന്നെഴുതിയിരിക്കും. ഡോക്ടറുടെ നിര്‍ദ്ദേശമില്ലാതെ ഇവ കഴിക്കുന്നത് സുരക്ഷിതമല്ല.

നിയന്ത്രിത മരുന്നുകള്‍
Controlled drugs

മനോരോഗ ചികിത്സക്കുള്ള മരുന്നുകളെ നിയന്ത്രിക്കപ്പെട്ടവ (Controlled drugs) എന്ന വിഭാഗത്തില്‍പ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. ഇവയ്ക്ക് ലേബലില്‍ Rx എന്നതിനു പകരം NRx എന്നെഴുതിയിരിക്കണം എന്നുണ്ട്. ഈ വിഭാഗത്തില്‍പ്പെട്ട മരുന്നുകളെപ്പറ്റിയുള്ള നിയമങ്ങള്‍ നാര്‍ക്കോട്ടിക് ആന്‍ഡ് സൈക്കോട്രോപിക് സബ്സ്റ്റന്‍സ് ആക്ട് (Narcotic and Psychotropic substance Act) പ്രകാരമാണ് തയ്യാറാക്കിയിട്ടുള്ളത്.

സാമ്പിള്‍ , വില്‍പ്പനയ്ക്കല്ല
Physicians Sample. Not to be Sold

ഡോക്ടര്‍ക്ക് മാതൃക (sample) കാണിക്കുവാനായി മരുന്നുകമ്പനികള്‍ വിതരണംചെയ്യുന്ന മരുന്നുകളുടെ ലേബലില്‍ Physicians Sample Not to be Sold എന്ന് എഴുതിയിരിക്കണം എന്നുണ്ട്. അത് വില്‍പ്പന നടത്താനുള്ളതല്ല. ഇപ്രകാരം മരുന്നുകളുടെ ലേബല്‍ ശ്രദ്ധാപൂര്‍വം നിരീക്ഷിക്കുന്നത് ഒരു ശീലമാക്കുക.

*
ലീന തോമസ് (ലേഖിക കൊച്ചി അമൃത സ്കൂള്‍ ഓഫ് ഫാര്‍മസിയിലെ അസി. പ്രൊഫസറാണ്)

കടപ്പാട്: ദേശാഭിമാനി